Wysokość mandatów jest proporcjonalna do zarobków. Rekordzista za przekroczenie prędkości o 40km/h dostał mandat w wysokości 170 tysięcy euro.
A oto informacje przydatne w życiu codziennym:
• kraj w UE i strefie Schengen
• język urzędowy: fiński, szwedzki, sami;
• czas - polski letni (GTM+2.00);
• kierunkowy: +358
• waluta: euro ;
• napięcie 220V / 50 Hz;
• religia dominująca: luteranizm;
• krajobraz: nizinny z dużą ilością jezior.
KLIMAT
Umiarkowanie ciepły na południu kraju, na północy – chłodny. Zaś zimą, na tym samym obszarze, przez ponad osiem tygodni trwa noc polarna. Średnie temperatury lipca na południu wynoszą 17-18 stopni i 14-15 stopni na północy. W styczniu średnie temperatury wynoszą -4 na południowym wybrzeżu i -14 na północy. Na północy Finlandii w czasie zimy arktycznej (+- od XI do II) przez całą dobę trwa noc polarna, a latem - nieustający dwumiesięczny dzień (+- od połowy VI do połowy VIII).
Najlepszy czas do podróży to albo druga połowa zimy (od stycznia do kwietnia) gdy jest mroźnie, śnieżnie i coraz bardziej słonecznie, albo lato – najlepiej przełom czerwca i lipca, bo wtedy dni są najdłuższe. Nie polecam przyjeżdżać późną jesienią, gdy jeszcze nie ma śniegu, ponieważ długie noce mogą działać depresyjnie.
DOJAZD Z POLSKI
Do Finlandii najłatwiej i najszybciej idzie się dostać drogą powietrzną. Stosunkowo często można znaleźć promocje na loty do Turku.
Promem do Finlandii można się przedostać z Tallina. Tam dojeżdżamy międzynarodową trasą E67 (od Suwałk przez Rygę do Tallina) tzw. Via Baltica. Z Tallina kursują promy wielu firm. Podróż trwa 2 godziny. Najbardziej opłacalne są Tallink albo Viking Lines. Mniej zapłacimy, zarezerwowawszy bilet przez Internet, linie dają też zniżki, jeśli podróż w obie strony odbywa się w ten sam dzień. Ceny zaczynają się od 30€ wzwyż.
ŁATWOŚĆ STOPOWANIA
W Finlandii tak jak w całej Skandynawii stopuje się bardzo dobrze, nie czeka się dużo, kierowcy często nadkładają drogi, aby wygodniej wysadzić stopowicza. Typowe dla Finlandii są dwujezdniówki, ale tylko ok. 750km dróg to autostrady, w tym trasa z Turku do Helsinek. Jeśli już będziemy na autostradzie, stopa wygodniej łapać na zjeździe lub stacji benzynowej. Spotkania z policją nie są nieprzyjemne, najczęściej kończą się upomnieniem bez mandatu i podwiezieniem na lepsze miejsce do łapania. Problem narasta im bardziej na północ. Zmniejsza się tam ruch samochodowy i chętnym do podróżowania po fińskich ostępach przyjdzie czekać nawet kilka godzin na jakikolwiek przejeżdżający samochód.
FINOWIE
Jacy są Finowie?
• małomówni. Odpowiadają zwięźle i na temat, nie przerywają innym, zastanawiają się zanim odpowiedzą. Cenią milczenie, nie peszy ich milczenie w towarzystwie. Unikają mówienia „ja”, np. zamiast "zrobiłem kawę" Fin powie "kawa jest gotowa". Przejawem niegrzeczności nie jest wejście do pomieszczeni bez przywitania. Nie ma również zwyczaj przywitań na szlakach turystycznych.
• konkretni. Nie lubią czczej rozmowy, składania pustych obietnic. Nie lubią dyskutować o polityce, zarobkach).
• pragmatyczni. Cenią czystość, użyteczność, prostotę i tak właśnie są zaprojektowane ich domy.
• prości. Pomimo bogactwa i nowoczesności cechujących codzienne życie, Finowie lubią wracać do natury. Często wyjeżdżają do domków letniskowych, gdzie nie ma np. prądu, bieżącej wody, toalety. Spędzają czas łowiąc ryby, polując, zbierając grzyby i jagody.
• pracowici. „Sisu” to cecha narodowa złożona z determinacji, wytrwałości, uporu, ogromnej siły woli. Wywodząca się z luterańskiej etyki ukształtowała charakter narodowy i pozwoliła przetrwać w trudnych warunkach przyrody i sytuacji politycznej.
• demokratyczni. W Finlandii istnieje długa tradycja utrzymywania równości płci. Protekcjonalne zachowania wobec kobiet są źle widziane.
• zdystansowani. Do rozmówców powinno się zwracać w 2 os. l. mnogiej, w sytuacjach zawodowych używając tytułów zawodowych i naukowych. Mówienie sobie po imieniu jest postrzegane za przejaw dużej bliskości. Zwyczajowe powitanie składa się z uścisku dłoni i bezpośredniego spojrzenia w oczy, ale rzadko z całowania i przytulania.
• uzależnieni od sauny. Sauna to narodowy fiński symbol. Odgrywa szczególną rolę w życiu Finów. Zazwyczaj przebywa się w niej w towarzystwie rodziny lub przyjaciół, ale mogą się tam odbywać również nieformalne spotkania zawodowe.
• chętni pijący. Finowie piją, żeby się upić. Celują w tym zwłaszcza Finowie, połowę alkoholu konsumowanego przez mężczyzn wypija tylko 10 proc. Finów. Ostatnio również i Finki nie wylewają za kołnierz, do spożywania alkoholu przyznaje się aż 90 proc. kobiet, co jest najwyższym wskaźnikiem w Europie. Alkohol pije się nawet w saunie! Na ulicach jednak nie zobaczymy pijanych ludzi.
Podczas rozmowy patrzenie w oczy rozmówcy jest wyrazem szacunku. Poza tym, odwiedzając kogoś w domu, pamiętamy o zdjęciu butów. Spontaniczne wizyty nie są tu raczej praktykowane, przeważnie najpierw należy zadzwonić i się umówić.
Głównie na dalekiej północy mieszka ponad 6 tys. rdzennych mieszkańców Laponii, Samów. Większość z nich nadal prowadzi tradycyjny tryb życia, zajmując się hodowlą reniferów, myślistwem i rybołówstwem. Ich kultura i religia są wciąż bardzo żywe, a język Sami jest także jednym z oficjalnych języków Finlandii. Nie powinno się ich nazywać Lapończykami - to określenie uważane jest za obraźliwe.
NOCLEGI
Naczelną zasadą biwakowania w Finlandii jest tak zwane „prawo jednej nocy”. Możemy rozbić się z namiotem praktycznie wszędzie, nawet na prywatnym terenie, jeśli tylko nie zakłócamy nikomu spokoju. Wyjątkiem od tej reguły są obszary ściśle chronione, rezerwaty i parki narodowe. Olbrzymim plusem biwakowania w Finlandii są znakomicie przygotowane miejsca namiotowe. Znajdujące się z reguły nad jeziorem bądź rzeką, wyposażone są we wszystkie niezbędne udogodnienia. Zawsze po środku takiego „camp site” jest palenisko ze specjalnym rusztem. Ponadto pod zadaszeniem trzymane jest drewno na opał, w zestawie znajdziemy również siekierę albo piłę. Całość dopełnia ekologiczna toaleta, utrzymana bardzo często w dużo lepszym stanie niż nasze polskie toalety publiczne. Na niektórych campingach możemy znaleźć drewniane chatki. Mogą to być „lavu”, a więc zadaszenia, w których możemy schronić się przed deszczem, ale i „autiotupy”, czyli darmowe drewniane domki, w których możemy spędzić maksymalnie dwie noce. W wyposażeniu „autiotupy” są zawsze łóżka albo ławy do spania, piecyk z miejscem do gotowania oraz wszystko to, co zostawili poprzedni odwiedzający, a więc na przykład świeczki lub gazety. Zdarza się również natknąć na zostawioną puszkę piwa z liścikiem z pozdrowieniami.
W Finlandii dużą wagę przywiązuje się do ochrony środowiska naturalnego, a jej obywatele oczekują pełnego respektowania tej zasady od turystów (zabieranie odpadków z miejsc biwakowania). Jeziora w Finlandii świetnie nadają się do kąpieli, należy jednak unikać zanieczyszczania wody kosmetykami ( np. w wielu jeziorach mieszkają foki itp.). Łowienie ryb dozwolone jest po wykupieniu pozwolenia ważnego na dane województwo – można je kupić w fińskich kioskach z prasą i rzeczami codziennego użytku (Rkioski) oraz na większości stacji benzynowych. Na zbieranie grzybów i owoców leśnych na własny użytek nie są potrzebne zezwolenia. Palenie ognisk i biwakowanie poza wyznaczonymi miejscami bezwzględnie wymaga zgody właściciela terenu. Należy pamiętać o zachowaniu stosownej odległości od domostw położonych w lasach i zwracać uwagę na oznaczenia dróg i terenów prywatnych: yksityistie lub yksitysalue oznacza zakaz wchodzenia i wjazdu.
BEZPIECZEŃSTWO
Finlandia to jedno z najbezpieczniejszych państw Europy, mimo to należy uważać na kieszonkowców szczególnie w dużych miastach. Ryzykowne jest zostawianie cennych rzeczy w tłocznych miejscach, ponieważ możemy być narażeni na drobną kradzież, choć jest to tutaj rzadkością.
Czasami na północy kraju przez ulicę mogą przechodzić renifery i łosie, zwłaszcza o zmierzchu, dlatego podróżując samochodem zachowajmy szczególną ostrożność i spokój.
JĘZYK
Głównym językiem używanym w Finlandii jest fiński, mniejszość szwedzka korzysta ze szwedzkiego, na północy Samowie mówią własnym językiem. Fiński jest z tej samej rodziny co węgierski, wspólny jest np. rozbudowany system przypadków. Fiński ma ich 15 (czasem dolicza się jeszcze 12 innych) i nie rozróżnia rodzajów gramatycznych (męskiego, żeńskiego, nijakiego).
Znajomość angielskiego jest powszechna, doskonale porozumiemy się w tym języku na ulicy, w restauracji, banku, policji.
CENY
woda - 1,80€
chleb - 2€
bilet mpk - 3€
piwo w knajpie - 5€
W większych miastach znajdują się stołówki studenckie serwujące obiady za 2,35€. Zawsze jest co najmniej kilka dań do wyboru, w tym bezmięsnych, dodatkowo nieograniczona ilość ziemniaków, ryżu oraz... surówek i pieczywa. W tej cenie zawierają się także 2 szklanki napoju. Najtańsze są sklepy Lidl. SPARy oraz K-Markety są nieco droższe, ale trafiają się w nich promocje. W Finlandii nie ma małych sklepów spożywczych.
Można pić z kranu wszędzie, na północy jest szczególnie wyśmienita.
Chleb w Finlandii jest drogi, ale wysokiej jakości. Można próbować kupować go w sklepie przy piekarni - w tańszej ofercie. W każdym mieście można znaleźć taki sklep, ale raczej w bocznych uliczkach.
ALKOHOL
W zwykłych sklepach czy supermarketach kupimy piwo, rzadziej wino. Aby zakupić wódkę czy mocniejsze alkohole, musimy udać się do specjalnego sklepu Alko , ulokowanego zazwyczaj w dużym markecie lub centrach handlowych. Znajdziemy tam szeroką gamę różnych alkoholi z całego świata, w tym z Polski (wódka i piwo).
Obowiązuje prohibicja - alkohol można zakupić wyłącznie w godzinach od 9 do 21.
Pijąc alkohol w miejscu publicznym, dostaniemy mandat w wysokości 30-50€.
INTERNET
W centrach większych miast istnieje sieć bezprzewodowa. Internet dostępny jest także w bibliotekach miejskich, które są maleńkimi centrami kulturalnymi. Zwykle jednorazowo możemy korzystać z komputera przez godzinę, w niektórych bibliotekach dłużej, ale trzeba rezerwować go z pewnym wyprzedzeniem. Łatwo jest wyrobić kartę biblioteczna, która pozwala na elektroniczny dostęp do komputerów. W piątki wszystkie biblioteki są otwarte krócej, ponieważ piątek dla Finów oznacza początek weekendu.
WAŻNE NUMERY TELEFONÓW
112 dla policji, pogotowia i straży pożarnej
AMBASADY I KONSULATY
Ambasada RP w Helsinkach
Armas Lindgrenin tie 21
00570 Helsinki
Tel.: (00-35 89) 618 28 220, 618 28 210
E-mail: amb.poland[at]helsinki.inet.fi
http://www.helsinki.polemb.net
Konsulat Honorowy RP w Espoo
(obszar terytorialny: region Uusimaa z wyłączeniem Helsinek)
c/o Articare Technologies Oy, Metsänpojankuja 3
02130 Espoo, Finland
tel.: (00-358) (0*) 988-68-75-01
e-mail: stefan.widomski[at]orange.fr
Konsulat RP w Turku
Konsul Honorowy, Jari A. Rastas (jęz.: fiński, angielski)
Niuskalankatu 2, 20380 Turku, Finland
tel.: (00-358) (0*) 24-78-0352
e-mail: jari.rastas[at]kolumbus.fi
Ambasada Republiki Finlandii w Warszawie
ul. Chopina 4/8, 00-559 Warszawa
tel. (0-22) 598 95 00
fax (0-22) 621 34 42
e-mail: sanomat.var[at]formin.fi
Wydział Konsularny
fax (0-22) 629 34 42
--
To pisałam ja, Marchewa
