Poradnik szukania pracy we Francji

[adam.politowski]

Ponieważ każdy z nas na tripy jakoś zarobić musi, a w Polsce niespecjalnie się da ciekawą alternatywą jest praca za granicą przy zbiorach warzyw, owoców czy zbóż. Jako taką wiedzę na temat sezonówki we Francji mam więc przedstawiam poniższy poradnik (koniecznie dopisujcie swoje spostrzeżenia).

Zacznę może od tego jak się na taki wyjazd przygotować. Poradnik na temat tego co zabierać ze sobą w trasę już jest () ale dodam do niego kilka dodatkowych rzeczy które warto wrzucić w ekwipunek przyszłego zbieracza:

- ciuchy robocze czyli jeden komplet lumpów których nie będzie nam szkoda wyrzucić po skończeniu sezonu. Jeżeli chcemy robić więcej niż jeden sezon warto kupować ciuchy w second hand’ach lub asocjacjach dla bezdomnych (też mają tam second hand’y ale jest jeszcze taniej niż w lumpku).
- buty robocze byle co byle nie sandały bo na polu często jest dużo chwastów czy kamieni (czasem się da w sandaczach ale lepiej mieć pełne kapcie bo nigdy nie wiecie jak będzie wyglądać pole) warto pomysleć o kaloszach jeżeli znajdziecie na nie miejsce.
- płaszcz przeciwdeszczowy lub jakieś gumowe ciuchy ze sklepu z BHP (spodnie i kurtka) które można naciągnąć na normalne ciuchy
- kapelusz/czapka bo po 8-10h w polu w słońcu łatwo o udar
- rękawice ogrodowe/robocze do zbierania co by nie mieć pociętych łap
- opcjonalnie kilka wagonów fajek: tutaj oficjalnie nie polecam bo sprzedaż PL fajek jest nielegalna aczkolwiek jak już poznamy innych robotników na polu to bez trudu opchniemy im fajki które zabierzemy (cena fajek we Francji to ok 6-7 euro sprzedawać można za 4-5)

Kolejna sprawa związana z Francją to język francuski. Niestety język nie należy do najłatwiejszych, a francuzi w większości albo nie rozumieją, albo udają, że nie rozumieją angielskiego tak czy inaczej dogadać się ciężko. Na południu sporo osób mówi po hiszpańsku więc zawsze to jakaś pomoc. Warto przed wyjazdem nauczyć się chociażby paru najprostszych zwrotów jak dzień dobry, dziękuje, do widzenia. Pod spodem wrzucam kilka zdań przydatnych przy szukaniu pracy zapisanych fonetycznie (sam uczyłem się języka na miejscu więc nawet nie umiem napisać tego co wrzucam). Jakby coś to „hr” czytamy trochę tak jak emo goth nastolatki „mhroczny” (jak zajedziecie do FR szybko załapiecie)
Że szersz de thrawaj sezonjehr : Szukam pracy sezonowej
Wu reszersz de owrijer : Szukacie pracowników?
Sil vu ple note de kontakt: Czy można zanotować kontakt
Oczywiście nic tu nie jest poprawnie ale ja tak zaczynałem i najważniejsze, że mnie rozumieli reszta języka przyjdzie z czasem.
Ogólnie najlepiej jeżeli przygotujecie sobie jakąś rozmowę z pracodawcą i poprosicie anglojęzycznego francuza o przetłumaczenie dla was i wyuczycie się na pamięć najważniejszych zwrotów. Reszta to kwestia praktyki.
Z samym angielskim najłatwiej dostać się na winobranie (po FR wandąż) na zamkach (FR szato) ponieważ są to miejsca często odwiedzane przez turystów (degustacje zwiedzanie winnic itd. Itp.) i w zasadzie na większości z nich mówią dobrze po angielsku co do reszty owoców radzę wykuć chociaż kilka najprostszych zwrotów.

Ponieważ większość nie będzie miała milionów na starcie (jeżeli nie chcecie żebrać i umiecie oszczędnie żyć fajnie mieć przynajmniej 100 do 200 euro) zamieszczam kilka porad jak najtaniej przetrwać okres w którym będziemy szukać pracy.

Po pierwsze najtańsze zakupy zrobicie w supermarkecie ALDI (u nas jest dosyć drogi tam jest to coś jak nasza Biedronka).

Co do telefonii komórkowych to najniższe doładowania przy najdłuższym czasie aktywności konta oferuje Virgin Mobile (10 euro/miesiąc), ale jeżeli mamy zamiar obdzwaniać dużo ogłoszeń czy korzystać z neta to Orange lub SFR (20euro/miesiąc). Najtańszy starter to 10 euro. Wiadomo że oferta operatorów zmienia się cały czas więc warto sprawdzić jeszcze raz na miejscu. (jeżeli ktoś był niedawno we FR i kupował tel będę wdzięczny za uaktualnianie info o sieciach komórkowych)

Darmowy prysznic weźmiemy w asocjacjach dla bezdomnych oraz na stacjach benzynowych Carrefour

Jedzenie również dostać możemy w asocjacjach oraz w placówkach czerwonego krzyżu (sam nie sprawdzałem ale podobno dają). Bardzo dobrze funkcjonuje też freeganizm (kto nie wie o co chodzi wrzucam przydatne linki:




FR kartę ubezpieczenia zdrowotnego (kart wital) można uzyskać już po przepracowaniu 70-80h ale trzeba mieć adres zameldowania który otrzymacie w asocjacji dla bezdomnych gdzie pokierują was tylko na rozmowę z pracownikiem socjalnym i policjantem którzy wystawią odpowiednie zaświadczenia)

Darmowy Internet znajdziecie pod Turism Office a w forumowym poradniku są hasła do kilku publicznych sieci wi-fi:

Co do noclegów to nie ma uniwersalnej rady bo CS mimo że funkcjonuje dobrze to nie jest serwisem dla ludzi szukających pracy. W asocjacjach za bezpiecznie nie jest. Podróżując po farmach traficie pewnie na obozy pracowników (te oficjalne i te dzikie) gdzie może was ugoszczą. Rozbijanie się na dziko funkcjonuje bardzo dobrze. We FR jest też całkiem sporo squatów.

Skoro już wiemy co zabrać i jak przeżyć na miejscu i dogadać się z bliźnimi przejdźmy do tego gdzie i kiedy szukać zbiorów owoców. Początkującym i niepewnym siebie polecam w zasadzie tylko winobranie. Winogrona zbiera się od września nawet do połowy listopada, a regiony gdzie najłatwiej o pracę to Bordeaux, Lyon, Burgundia (okolice Dijon) i Szampania.
Poniżej wrzucam dwa załączniki. Pierwszy przedstawia mapkę gdzie jakie owoce/warzywa się zbiera, natomiast drugi to okresy i typy pracy na poszczególnych uprawach. Dla ułatwienia przetłumaczę nazwy okresów które nas najbardziej interesują (Recolte i Cueillette to zbiory, a Vendange to właśnie winobranie).



Jeżeli chodzi o samo szukanie pracy to kiedy już dotrzemy do Francji mamy kilka opcji na to jak zabrać się za szukanie roboty.
Jedną z nich są wolontariaty na farmach. Wolontariatów możemy szukać przede wszystkim na dwóch serwisach: WWOOF’ing oraz HELPX. Polega to właściwie tylko na pracy po kilka godzin dziennie w zamian za mieszkanie oraz jedzenie. Dużą zaletą tego rozwiązania jest oszczędzania kasy oraz fakt, że farmer u którego pracujemy na pewno dobrze zna swoich sąsiadów i w zamian za pomoc na farmie może pomóc lub wręcz znaleźć nam pracę na farmie u któregoś z sąsiadów. Praca na takim wolontariacie nie zajmuje nam dużo czasu, więc czas wolny możemy wykorzystać na własne poszukiwania pracy.

W wioskach rolniczych mamy z reguły wioskowe knajpy w których przesiadują miejscowi rolnicy. Warto pojawić się w takich knajpach w porze przerwy obiadowej lub po pracy i podpytać kto w okolicy ma duże farmy owoców, kiedy zaczną się zbiory i czy ktoś nie szuka pracowników. Jeśli będziemy mieli szczęście może poznamy naszego pracodawcę w takiej knajpce.

Po Francji w czasie sezonu na pewno spotkacie wielu innych pracowników lub ludzi poszukujących pracy. Z nimi również najlepiej zachować dobre relacje bo mogą nam dać sporo podpowiedzi gdzie szukać pracy i kiedy jej szukać, a jeżeli trafimy na fajnych ludzi to pomogą nam załatwić sobie robotę.

Najmniej pomocni będą miejscowi pracownicy (nie lubią że obcy zabierają im pracę) oraz całe ekipy „polaczków” (którzy zjeżdżają z ojczyzny autokarami i busami żeby nachapać się w polu i wracać na wioskę), może brzmi to stereotypowo, ale prawda jest taka że po naszych rodakach nie można spodziewać się pomocy (wyjątkiem są inni stopowicze).

Sporo francuzów przemieszcza się dużymi vanami, busami a nawet mini ciężarówkami przerobionymi na kampery które na czas sezonu są ich domem i oni najczęściej też są chętni do pomocy. Tak więc największej życzliwości doświadczymy od innych tułaczy nam podobnych czyli stopowiczy i kierowców pseudokamperów.

Oczywiście pracy możemy również szukać w Internecie poprzez rozsyłanie podań i przede wszystkim dzwonienie. Najbardziej pomocne są tutaj strony:


oraz nasza grupa facebookowa:


O pracę warto też spytać we wspomnianych wcześniej asocjacjach dla bezdomnych oraz w merostwach czyli miejscowych urzędach gminnych (taki ichni sołtys) gdzie często wiszą tablice z ogłoszeniami a sam mer jest z reguły rolnikiem którego znają wszyscy w okolicy i który zna wszystkie farmy w okolicy.

We Francji istnieją też tzw. cooperativ’y są to swojego rodzaju spółdzielnie rolnicze często połączenie skupu owoców z giełdą i stowarzyszeniem rolniczym często mają gotowe formularze dla poszukiwaczy pracy i przekazują je od razu pracodawcą szukającym robotników.

Ostatnia i najbardziej efektywna metoda to oczywiści stopowanie po farmach (jeździmy na ślepo albo zdobywamy adresy jedną z wcześniej wymienionych metod) oraz pytamy naszych pracodawców na miejscu. W czasie stopowania warto pytać też kierowców i napotkanych miejscowych. Już kilka razy zdarzyło mi się znaleźć tak pracę np. dlatego że do wsi podwoził mnie sąsiad mojego pracodawcy. Oczywiście nie musze tłumaczyć że wypytujemy delikatnie czy nasz kierowca nie zna jakiś miejsc gdzie moglibyśmy poszukać pracy, a nie prosimy o załatwienie roboty u znajomych. Jeżeli kierowca jest w porządku to zrobi nam nawet rundkę po swoich znajomych farmerach.

To by było na tyle jeśli chodzi o porady. Jeżeli szukamy pracy przyda nam się jeszcze kilka dodatkowych informacji dotyczących samej pracy.

Z reguły zarabiać będziemy najniższą krajową która na chwilę obecną (rok 2013) wynosi 9,43 euro/godz. brutto, netto jest to około 8,12 (aczkolwiek tutaj mogę się mylić). Za pracę w rolnictwie często przysługuje również dodatek 10% (ciężko powiedzieć jak się to nazywa ja słyszałem że jest to tzw. dodatek pogodowy za pracę w słońcu lub deszczu jak ktoś słyszał inaczej niech mnie poprawi). Wyjątkiem jest Szampania gdzie pracuje się na akord i każda drużyna pracowników ma płacone od kg ale nie wiem ile, a zarobek zależy nie tylko od tego jak szybko pracujecie ale też jak duże były plony więc jeżeli np gradobicie zniszczy część owoców może się okazać, że zarobicie mniej niż na umowie za najniższą krajową a przy dobrym plonie i waszej szybkiej pracy słyszałem, w 15 dni można nawet 2 tys zrobić.

Co do wypłaty we Francji popularne są czeki i warto zagadać z naszym pracodawcą najlepiej po kilku dniach pracy (nie będzie miał wyboru żeby wymyślić nam inną metodę płatności) w jaki sposób zamierza nam zapłacić. Z czekami problem polega na tym że zrealizować je możemy tylko w Polsce co trwa kilka tygodni lub jeśli mamy konto we Francuskim banku (żeby założyć konto potrzebne francuskie zameldowanie. Warto więc poprosić o przelew (po francusku (thransfer) (potrzebny do tego numer BIC i SWIFT naszego banku) lub o gotówkę.

Jeżeli chodzi o akomodację to raczej rzadko udaje się znaleźć pracę z zakwaterowaniem, ale jak dobrze pogadamy pracodawca pozwoli nam rozbić się na farmie. Często na farmach mamy całe obozy pracownicze, a z innymi pracownikami zawsze warto się zapoznać na samym początku tak aby każdy czuł się jak najpewniej i znał swoich sąsiadów. Jeżeli pracodawca nie zapewnia kwatery ani nie pozwala rozbić się namiotem zawsze warto zapytać o najbliższy kemping, a pierwszego dnia pracy spróbować zagadać z jakimś dojeżdżającym pracownikiem o codzienne podwózki (kierowcy psedokamperów często mają swoje miejscówki i gości przyjmują raczej życzliwie wtedy nie dość że rozbijecie się obozem z innym pracownikiem to jeszcze możecie z nim dojeżdżać i poprosić o przechowywanie cennych rzeczy w aucie.

Wyżywienie w pracy nie jest rzeczą rzadko spotykaną ale nie jest też często spotykaną.
Wyjątkiem są winobrania gdzie wyżywienie oferują dosyć często i z reguły nieodpłatnie. Dlatego warto się rozejrzeć za miejscem gdzie dają jedzenie bo tam prawdopodobnie będziecie traktowani z większym szacunkiem niż w miejscu gdzie wyżywienia nie ma.

Jeżeli chodzi o godziny pracy to w większości wypadków będziemy pracować po 7,5-8h dziennie (przy większej ilości godzin pracodawca musi płacić dodatkowo za nadgodziny). We Francji mamy też coś takiego jak midi czyli przerwę obiadową około godziny 12 która trwa od 1 do 1,5 godziny i jest niepłatna. Poruszyłem przed chwilą temat nadgodzin więc wygląda to tak że po przepracowaniu ponad 35h tygodniowo każda kolejna jest płatna 125% więcej niż bazowe 9,43 a po przepracowaniu 42(lub43 nie pamiętam)h są płatne 150% od naszego 9,43 tak więc jeżeli nie jesteśmy wycieńczeni to warto robić nadgodziny. Ponadto na każdy tydzień pracy przysługuje nam jeden dzień wolnego, który jeśli nie zostanie wykorzystany również musi zostać opłacony (niestety nie pamiętam ile ale chyba 80% normalnej 7,5h dniówki czyli ok 40 euro). Mówię o tym bo tak jest i tego należy przestrzegać i jeżeli pracodawca mówi wam inaczej to robi was w chuja i jeżeli chcecie coś z tym zrobić pogadajcie z innymi pracownikami francuskimi albo zmieńcie pracodawcę.

Ostatnią rzeczą, o której należy powiedzieć są niebezpieczeństwa związane z szukaniem pracy na stopa. Po pierwsze starajmy nie wozić się ze sobą gotówki zarobionej w polu a tym bardziej nie chwalić się specjalnie kierowcom z zagranicy ile zarobiliśmy. Sam kilkukrotnie spotkałem się z tym że polski kierowca, któremu pochwaliłem się, że wracam do kraju po winobraniu czy innej pracy sezonowej od razu układał sobie w głowie, że zarobiłem grube miliony i próbował chociażby wyciągnąć kasę za podwózkę. Gdybym trafił na kogoś mniej przyjemnego pewnie mógłby pomyśleć, że warto mnie okraść tak więc najlepiej uważać na siebie w tych kwestiach. Innym niebezpieczeństwem są nasi współpracownicy. Chciałbym ufać wszystkim ludziom niestety zostaliśmy już okradzeni na obozie pracowniczym (mieliśmy ze znajomymi to szczęście że nam się udało się odkryć kto był złodziejem) oraz sam zostałem niesłusznie oskarżony o złodziejstwo (przez polskich pracowników którzy uznali, że całemu złu jest winny polski autostopowicz przybłęda itd. Itp.).
Należy uważać też na nieuczciwych pracodawców. Osobiście nie jestem zwolennikiem szukania pracy przez pośrednika bo w ten sposób często trafia się na obozy pracy gdzie nie dość że jest się wykorzystywanym to zarabia się mniej niż niższa krajowa. To samo tyczy się miejsc gdzie zatrudnieni są pracownicy tylko z jednego kraju zwłaszcza jeśli jest to zatrudnienie przez pośrednika. Jeżeli trafimy na farmę gdzie pracują sami nie-Francuzi i nie mówiący po francusku to może właśnie dlatego że kogoś kto nie zna języka i realiów łatwiej robić w konia. Po podpisaniu kontraktu najlepiej poprosić jakiegoś anglojęzycznego francuza o przetłumaczenie wam wszystkich paragrafów i wyjaśnienie za co i ile powinniście dostać pieniędzy, czy przysługuje wam dzień wolnego, czy pracodawca wypłaca 10% „pogodowego” czy akomodacja lub wyżywienie jest płatne itd. Itp.

To by było na tyle więc życzę wszystkim przyszłym poszukiwaczom pracy powodzenia i szczęścia w szukaniu roboty.

PS: Poprawki i aktualizacje mile widziane. Reszta informacji na temat Francji w dziale:
"Kraje - mini przewodnik" ->Europa -> Francja